Szczyty

Nie jestem pewien, czy Jacek Hugo-Bader będzie dobrze wspominał Broad Peak. Ale - nic na to nie poradzę - napisał naprawdę porywający reportaż.

Photo credit: mariachily / Foter / Creative Commons Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0)

Broad Peak to niebezpieczna góra, ale także - mówiąc wprost i najbrutalniej w świecie - samograj dziennikarski. Czyli temat, który się w mediach sprzeda. Niestety. Bo za sprawą stoi tragedia osobista ludzi, których góra pochłonęła - Macieja Berbeki i Tomka Kowlaskiego. To oni podczas wyprawy w marcu roku 2013 zginęli. W lipcu tego samego roku na Broad Peak - w celu odnalezienia ciał zmarłych - udała się kolejna wyprawa. Pojechał na nią także Jacek Hugo-Bader.


Reporter nie miał łatwego zadania. Musiał najpierw przekonać do siebie. Napisał w tym celu nieco manipulatorski list, w którym - podkręcając to i owo - pochwalił siebie niemal od każdej strony. Rezultatem było przyjęcie go do ekipy, choć grupa wcale łatwą nie była. I wiadomo było to już od początku. Wyprawa miała przecież żałobny charakter. Uczestniczyli w niej bliscy zmarłych, a głównym zadaniem było doprowadzenie do pochówku lub zabezpieczenia ciał.

Książka jest reportażem, więc krok po kroku, z pozycji uczestnika, poznajemy koszty wyprawy, przygotowania, rozmowy i konsultacje, jakie prowadził Hugo-Bader, kolejnych bohaterów. Reporter, poza notatkami i baczną obserwacją, nagrywa też film ("Długi film o miłości"). Jest więc w pracy. A my wraz z nim. Dlatego wraz z nim doświadczamy różnych stanów. Doświadczamy na przykład odstawienia - jak sam Jacek Hugo-Bader przyznaje - nieco na bok. Nie raz, nie dwa reporter jest bowiem przyczyną napięć. Zwłaszcza gdy próbuje z dystansu, bez wikłania się w relacje, spojrzeć na człowieka.

Coś ty powiedział? Że himalaiści idą na szczyt celebrować swoje "ja"?

Reporter za takie właśnie "prowokacje" zapłacił zresztą, jak się zdaje, swoją cenę, o czym mówił między innymi na łamach dwutygodnik.com. Jednocześnie powstał tekst świetny - wieloaspektowy i wyczyszczony, wyczerpujący a zarazem oszczędny. Hugo-Bader ogląda himalaistów z wielu stron. Przybliża nie tylko historię ich osiągnięć (i porażek), ale również zadaje fundamentalne pytania o tym, czym jest solidarność w górach czy co pcha ludzi na szczyty. Dosłownie. Ale nie tylko.

Znak, Kraków 2014.

"Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak" jest książką niebezpiecznie odważną. Istnieje w tekście wiele punktów, w których wydaje się, że autor zaraz zleci w przepaść. Dzieje się tak na przykład, gdy pojawiają się cytaty z Internetu. Nie wszystkie osobiste wtręty będą budzić też sympatię czytelników. A jednak naprawdę jest to książka, która porywa i zapiera dech. Świetny reportaż.